Direct naar inhoud

Nepnieuws en AI: waar moet je op letten?

AI en nepnieuws – het klinkt als science fiction, maar is actueler dan ooit. Met
tools als ChatGPT, DALL-E en Midjourney kun je met een paar klikken een tekst, profielfoto of zelfs een compleet filmpje maken. Superhandig, maar het brengt ook uitdagingen met zich mee. Want hoe weet je kind in deze tijd nog wat écht is.

AI: slimme hulp of verspreider van onzin?

AI is nu voor iedereen toegankelijk. Van scholieren tot programmeurs, vaak gratis en met een simpele klik. Dit maakt het makkelijk om snel beelden en teksten te genereren. AI kan ons ook helpen bij het samenvatten van lange teksten, het verwerken van data of het brainstormen over nieuwe ideeën. Het is een handig hulpmiddel, als je er slim mee omgaat.

Wat zijn de risico's van AI?

Bewerkte beelden en misleidende info kunnen kinderen makkelijk op het verkeerde been zetten. Denk aan geruchten over een nieuwe challenge, de nep-arrestatie van Trump of de Paus die viral ging in een pufferjas. Zulke verhalen lijken echt en worden soms zonder nadenken voor waar aangenomen.

Daar ligt de kwetsbaarheid. AI gebruikt data van het internet, waar ook veel onwaarheden rondzwerven. Omdat AI niet controleert of iets klopt, helpt het onbedoeld nepnieuws verspreiden. Daarom is het belangrijk om kritisch te blijven op wat AI creëert, zodat je kind niet in het nepnieuws trapt.

De data die AI gebruikt zijn niet altijd gecontroleerd. Wat we erin stoppen, bepaalt wat we eruit krijgen.

Moeten we ons zorgen maken over AI en nepnieuws?

Door de snelle technologische ontwikkelingen wordt het steeds lastiger om echt van nep te onderscheiden. Wetgeving loopt vaak achter, maar er wordt wel aan gewerkt. Zo is er de Europese AI-wet van 2024 die bedrijven verplicht transparant te zijn over foto’s en berichten die door AI zijn gegenereerd. Tot de wetgeving volledig is doorgevoerd, is het vooral belangrijk om je kind goed voor te lichten.   

Tips & tricks voor het herkennen van AI

Genoeg over de risico’s, tijd voor wat concrete tips om jezelf en je kind te beschermen tegen desinformatie.

01

Controleer de bron of website

Vertrouw niet alleen op wat je ziet. Controleer altijd de herkomst van de informatie, vooral als het van een onbekende bron komt.

02

Wees kritisch op AI-gegenereerde content

AI kan realistisch ogende tekst en beelden creëren, maar het is niet altijd juist. Let goed op onnauwkeurigheden.

03

Let op manipulatie

Foto’s en video’s worden vaak gemanipuleerd. Kijk goed naar details, zoals gezichtsuitdrukkingen of onlogische beeldcomposities.

04

Gebruik je gezond verstand

Als iets te mooi klinkt om waar te zijn, is het dat vaak ook. Blijf altijd sceptisch en laat je niet snel meeslepen door online geruchten of sensatie.

AI is geweldig, maar blijf kritisch. Het kan ons leven makkelijker maken, maar vraagt ook om een gezonde dosis verstand.

Challenge: spot samen de valkuilen van AI

Probeer samen een AI-tool uit om te zien hoe makkelijk het is om fake content te maken. Laat je kind een korte tekst of foto bewerken en kijk hoe ‘echt’ het kan lijken. Bespreek vervolgens hoe snel dit soort content anderen kan misleiden en wat je kan doen om zelf niet in die val te trappen. Zo ontdekken jullie samen de kracht én de gevaren van AI.

Wil je hier meer over weten? Op de website Isdatechtzo.nl vind je allerlei informatie over nepnieuws en AI. En een checklist om nepnieuws op te sporen.

Meer over Nepnieuws

Gerelateerde blogs

De stichting Vodafone Foundation in Nederland zet zich sinds 2002 in om iedereen te helpen met technologie.

Onze missie: jong en oud helpen bij het ontwikkelen van digitale vaardigheden. Zodat iedereen mee kan doen in de digitale samenleving. Voor scholen hebben we het lesprogramma Online Masters ontwikkeld en voor ouderen Welkom Online.